Nie może być tak, że ciągle więcej osób umiera na raka w Polsce, niż w innych krajach UE

Z okazji Światowego Dnia Walki z Rakiem, w poniedziałek w Sejmie odbyła się konferencja dotycząca edukacji zdrowotnej oraz profilaktyki onkologicznej pt. "Wiedza. Świadomość. Życie". Wzięły w niej udział m.in. wicemarszałek Sejmu RP Monika Wielichowska, minister zdrowia Izabela Leszczyna oraz minister edukacji Barbara Nowacka. Do uczestnictwa w debacie zaproszeni zostali m. in. eksperci i przedstawiciele organizacji pacjentów onkologicznych.

Wszyscy prelegenci zwracali uwagę na edukację oraz profilaktykę, by móc trafić z nią zarówno do dzieci i rodziców, a także do lekarzy pierwszego kontaktu.

Konsultant krajowy w dziedzinie ginekologii onkologicznej prof. dr hab. Mariusz Bidziński zaznaczył, że aby mieć zdrowe społeczeństwo, należy stworzyć "pewien program, który musi być konsekwentnie realizowany, bez względu na różne działania polityczne". "My dzisiaj zarządzamy chorobą, a nie zarządzamy zdrowiem" - podkreślił.

Prezes zarządu Ogólnopolskiej Fundacji Onkologicznej Dorota Korycińska, wskazując na wyniki zgłaszalności, badania przesiewowe oraz na wysoką śmiertelność na raka, oceniła, że "polskie społeczeństwo otrzymuje pałę z lekcji o zdrowiu".

Dyrektorka Narodowego Instytutu Onkologii prof. Beata Jagielska wyraziła przekonanie, że "weźmiemy zdrowie w swoje własne ręce". Dodała, że jest świeżo po rozmowie z zastępcą prezydenta m.st. Warszawy Renatą Kaznowską. "Myślę, że dla Warszawiaków i nie tylko mamy świetny program. Instytut Onkologii otwiera się dla miasta" - zapowiedziała.

Dr n. med. Janusz Meder zaapelował, by "nie zaprzepaścić tego, co już zostało dokonane w zakresie organizacji i logistyki systemu". Dodał, że ostatnie symulacje rozłożenia środków na zdrowie pokazały, że proporcja, która funkcjonuje w większości krajów w Europie - 80 proc. na leczenie, 20 proc. na edukację, profilaktykę i prewencję jest niewłaściwa - i należy ją zmienić. Zaapelował też, by środki na zdrowie, żeby w ciągu najbliższych lat, te proporcje były przynajmniej "50 do 50". Dodał, że warto zainwestować w edukację, prewencję i profilaktykę. "Zgłaszam chęć podzielenia się z paniami swoimi doświadczeniami" - dodał.

Minister zdrowia Izabela Leszczyna w swoim wystąpieniu zaznaczyła, że jednym z najodważniejszych pomysłów jej samej i minister edukacji Barbary Nowackiej jest "wyedukowane społeczeństwo". "Naprawdę zrobimy wszystko, żebyśmy takim społeczeństwem się stawali" - zapewniła.

Według Leszczyny, Polska ma "świetnych lekarzy, fantastycznych profesorów, naukowców, świetny sprzęt i infrastrukturę, coraz więcej i coraz lepsze programy lekowe i coraz nowsze technologie". "A jednak ciągle na raka umiera nas więcej niż w innych krajach Unii Europejskiej. Tak być nie może" - zauważyła. Zdaniem szefowej resortu, żeby to się zmieniło, potrzebne jest zaufanie obywateli do państwa.

Leszczyna zapowiedziała kontynuację tego, co dobrego w zdrowiu zrobił poprzedni rząd. "Zrobili dużo dobrych rzeczy, tak jak każdy rząd dokłada cegiełkę. Jesteśmy coraz zamożniejsi, musimy być coraz mądrzejsi i budować na tym, co było, oczywiście modyfikując to, co było - uczymy się na błędach" - stwierdziła.

Minister zdrowia przytoczyła słowa jednego z przedmówców, że za 40 proc. późnych rozpoznań nowotworów u dzieci odpowiada dom rodzinny. Poinformowała, że wspólnie z minister edukacji Barbarą Nowacką rozmawiała już o tym, jak upowszechniać wiedzę z zakresu profilaktyki w szkołach. Jednocześnie zastrzegła, że równie ważna jest edukacja dorosłych. "Musimy w bardzo różny sposób docierać do różnych grup społecznych" - oceniła.

Minister edukacji podkreśliła m.in., że "szkoła musi uczyć rzeczy ważnych, a jedną z (...) najważniejszych - nie na rok, nie na kadencję, nie na trzy kadencje, ale na przyszłe pokolenia - jest edukacja prozdrowotna i profilaktyka". Dodała, że "nawet, jeżeli nie zaowocuje to w ciągu jednej, dwóch, trzech kadencji, to wykształcimy pokolenie, które będzie miało zdrowe odruchy". To, jak wymieniła, zdrowe odżywianie się, ruch i uprawianie sportu, dbanie o środowisko i klimat, ale również - badanie siebie, a później także swoich dzieci.

"Traktujemy to jako wyzwanie na pokolenia" - zaapelowała Nowacka.

"Pani minister powiedziała, że mamy świetnych lekarzy. Nauczycieli też mamy świetnych. Tylko dziś potrzebna jest nam gigantyczna synergia" - oceniła minister edukacji Barbara Nowacka. Zachęciła też do współpracy z MEN. "Mamy możliwości patronatów, współpracy, organizacji wspólnych wydarzeń, akcji, działań o wymiarze lokalnym, regionalnym, ale i ogólnopolskim. I do takich działań ogólnopolskich też się z panią minister przymierzamy bardzo poważnie". Zaznaczyła, że nie chce na razie "mówić za dużo", jednak wszystkie działania "będą absolutnie transparentne".

"Państwa już dziś zapraszam do współpracy nad szerokim programem dotyczącym profilaktyki zdrowotnej, ochrony zdrowia i bezpieczeństwa zdrowotnego, który będziemy z panią minister wspólnie realizowały" - powiedziała Nowacka. Zaznaczyła, że to "proces na lata", ponieważ na wprowadzenie "jakiegokolwiek nowego przedmiotu lub zmiany istniejącego", potrzeba "co najmniej półtora roku - plus kształcenie nauczycieli".

"My te procesy rozpoczynamy" - podkreśliła. "I mamy świadomość, że efekty zobaczycie państwo najwcześniej w roku w 2026 r." Jednocześnie zauważyła, że zdrowie i edukacja "nie mogą tyle czekać". "Dlatego już dziś zachęcam was do kontaktu z ministerstwem, do pomyślenia o wspólnych programach - państwo część z nich już realizujecie. Zachęcam, żebyśmy zrobili to wspólnie" - zaapelowała. (PAP)

Autorki: Paulina Kurek, Iwona Żurek, Iga Leszczyńska